Türk tiyatrosuna damga vuran 5 unutulmaz eser

Tiyatro, yeryüzündeki canlı ve cansız bütün varlıkların bizlere anlatmak istediğini gösteri yoluyla anlatan bir sanattır. Her bir oyunda gerçek hayattan kesitleri görmek mümkündür. Bu kesitler bizlere çoğu zaman farkındalık yaratırken ders niteliğinde de olabilmektedir.

1839 Tanzimat Fermanı ile birlikte Batılaşma etkisi görülmeye başlandı. Dönemin ilk tiyatro eseri olan Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” sayesinde Türk Tiyatrosu da dünyada duyulmaya başladı. Özellikle bu dönemlerde ortaya çıkan tiyatro eserleri Türk Edebiyatı’nda büyük bir öneme sahiptir.  

Türk Edebiyatında önemli tiyatro yazarları ve eserleri

Türk tiyatrosuna damga vuran 5 unutulmaz eser dünyaya nam salmış eserlerdendir. Türk tiyatro oyuncuları o döneme yankısını vuran usta oyunculardandır. Türk edebiyatında önemli tiyatro eserleri sayesinde hem edebiyatımız hem de kültürümüz çok fazla takdir toplamıştır.

Türk tiyatrosuna damga vuran 5 unutulmaz eser ve değeri

Dünyaca ünlü olmuş Türk Edebiyatı tiyatro yazarları tarafından kaleme alınmış pek çok eser bulunmaktadır. Öyle ki bu ünlü yazarların eserleri günümüzde halen oynanmaktadır. 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde bu değerli eserlerin yeniden anılması da ayrı bir kıymet taşımaktadır.

Tiyatro, oyuncular ve sahne dizaynı ile birlikte eseri birebir yaşatan bir değerdir. Türk komedi tiyatro oyunları ve eserlerinin ayrı bir öneminin olmasının yanında trajik tiyatro eser ve oyunları da büyük yankı uyandıranlardandır. Bu alanda 5 unutulmaz eser de bizim edebiyatımızı yukarılara taşıyan bir değere sahiptir.

Lüküs hayat

Bir müzikal olarak hatırlara kazınan bir tiyatro oyunudur. Muhsin Ertuğrul’un dâhiyane fikri ile ortaya çıkan bu eser, Türk tiyatrosunun yeniden şekillenmesine yardımcı olmuştur. Ekrem Reşit Bey tarafından yazılan eserin müziklerini ise Cemal Reşit Bey hazırlamıştır. 

Cumhuriyet’in 10. yılında ilk kez sahnelen oyun, klasik bir oyun olarak sayılmaktadır. Konu olarak bakıldığında ise Batı’nın karşılaştırılması ve aradaki ikilemlerin yer aldığı görülmektedir. Bu çatışmaların o dönemlerde sıklıkla eserlere yansıdığı da görülmektedir.

Eser, varoş bir şekilde yaşayan iki karakterin zenginlerin evine girerek hırsızlık yapması ve bu evlerde lüks hayata kendilerini kaptırmasını anlatmaktadır. Yaşanılan komik anları seyircilere ilk 23 yıl boyunca Ömer Lütfi Akad ve Muammer Karaca gibi isimler aktarmıştır.

Türk Tiyatrosuna Damga Vuran 5 Unutulmaz Eser | Keşanlı Ali Destanı

Haldun Taner’in unutulmaz ve hem edebiyatımıza hem de tarihimize eşlik eden bir eserdir Keşanlı Ali Destanı. Cumhuriyet’in ilk yıllarına damga vuran eser, Sineklidağ mahallesinde yaşayan kahraman Ali’yi ele almaktadır. Demokrat Parti sürecine değin düşüncelerinde karmaşalar yaşayan Ali’nin fikir çatışmalarını anlatmaktadır. 

Sevgilisi Zilha’nın dayısı Çamur İhsan’ı öldürmesi sebebiyle 4 yıl hapis yatan Ali, mahallelinin umudu haline gelmiştir. Haldun Taner, eseri için şu sözleri söylemiştir: Gecekondu ortamında bir kahramanlık mitosunun parodisi.

Eser, yazıldığı zamandan iki yıl sonra (1964) Gülriz Sururi-Engin Cezzar Topluluğu tarafından sahnelenir. Yoğun talep gören oyunun kapalı gişe olarak aylarca oynandığı ve namının ülke sınırlarını aştığı görülmektedir. Oyun, kapalı gişe olarak aylarca oynanır. Amerika ve Lübnan gibi pek çok ülkede oynanan tiyatro, 1964’de Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlanmıştır. 

Toros Canavarı

Türk tiyatrosuna damga vuran 5 unutulmaz eser listesinde Aziz Nesin’in öykü kitabından tiyatroya aktarılan bir eser bizleri karşılamaktadır: Toros Canavarı.

1953’de kaleme alınan ve 1965 senesinde Ulvi Uras’ın betimlemeleriyle tiyatroya uyarlanan Toros Canavarı, “kara gülmece” olarak bilinmektedir. 2015 yılında Sehir Tiyatroları’nda bir kez daha oyun oynanmıştır. Emekli bir baba olan Nuri Sayaner’in hikâyesini konu alan tiyatroda kiracı olmak, aile sahibi olmak ve bu ikilemde yaşadığı sorunlar yer almaktadır.

Şair evlenmesi

Tanzimat Dönemi boyunca getirdiği yenilikler ile hem Türkçe’ye hem de Türk Edebiyatı’na büyük katkıları olan Şinasi, Şair Evlenmesi ile Türk Edebiyatı tiyatro eserleri konusunda öne çıkmamızı sağladı.

1859 yılında yazılan eserin Batılı anlamdaki ilk tiyatromuz olmasıyla birlikte özgün olması nedeniyle ayrıcalığını yaşamaktadır. İbrahim Şinasi, eserinde “Töre Komedyası”nı ele almıştır. Görücü usulü evlilikler sonucunda meydana gelen olumsuz durumları aktarmaktadır. Ana karakter Müştak Bey üzerinden ilerleyen eser, mahalle baskısı ve görücü usulünün yansımalarını doğru şekilde anlatmaktadır.

Vatan Yahut Silistre

Türk tiyatrosuna damga vuran 5 unutulmaz eser denildiğinde ilk tiyatro eserimiz akıllara gelmektedir. Namık Kemal’in 1872’de yazması ile yerli tiyatroda büyük anlamda ilerleme kaydedildi. Gedikpaşa Güllü Agop Kumpanyası tarafından 1873 yılında sahnelenmesiyle tarihinin en önemli olaylarına eşlik etti. 

Sahnelenen oyun sonrası halk ayaklanınca Namı Kemal ve arkadaşları Magosa’ya sürülse de halk ayaklanmalara devam etti. Edebiyatımız için oldukça önemli bir yere sahip olan Vatan Yahut Silistre, günümüzde halen gerek okullarda gerek tiyatro merkezlerinde sahnelenmektedir.