Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2023 yılı çay raporu, Türkiye’de en verimli çayın Trabzon’da yetiştirildiğini ortaya koydu. Raporda, Türkiye’nin çay üretim alanlarının istikrarını koruduğu ve çay tüketiminin dünya genelinde artış gösterdiği belirtildi. Rapora göre, 2025 yılında dünya genelindeki çay tüketiminin 7,4 milyon tona ulaşması bekleniyor.
Türkiye’nin Çay Üretim Alanları Artıyor
Türkiye’de çay üretimi yapılan alanlar, son yıllarda istikrarlı bir artış gösterdi. 2018 yılında 781 bin dekar olan çay alanı, 2022 yılında %1,4 artarak 792 bin dekara ulaştı. Türkiye’deki çay üretiminde Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun başı çekiyor. Çayın temel üretim merkezleri bu iller olurken, Trabzon çay verimliliği ile dikkat çekiyor.
Trabzon, Çay Veriminde Birinci Sırada
Bakanlığın raporuna göre Trabzon, 1.884 kg/da verim ile Türkiye’de çay veriminde birinci sırada yer aldı. Giresun 1.634 kg/da ile ikinci, Rize ise 1.547 kg/da ile üçüncü sırada yer aldı. Trabzon’un liderliği, verimli toprakları ve çay yetiştirme konusundaki uzmanlıkla ilişkilendiriliyor.
Türkiye Çay Tüketiminde Dünya Birincisi
Türkiye, kişi başı çay tüketiminde dünya sıralamasında ilk sırada yer alıyor. Ülkede yıllık kişi başı yaş çay tüketimi 14-15 kg, kuru çay tüketimi ise 3,5-4 kg seviyesinde. Bu yüksek tüketim oranı, Türkiye’nin çay kültürünün bir göstergesi olarak değerlendiriliyor ve çay üretiminde sürdürülebilirlik çalışmalarına hız veriliyor.
Çay İhracatında Rusya-Ukrayna Savaşı Etkisi
Raporda, Türkiye’nin çay ihracatının 2022/23 döneminde yaklaşık iki katına çıktığı bilgisine de yer verildi. 13.297 ton çay ihracatı gerçekleştiren Türkiye, bu ihracatın büyük kısmını Belçika, Gürcistan ve KKTC’ye yaptı. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle ithalatçı ülkelerin Türkiye’ye yönelmesi, ihracatı olumlu etkileyen faktörlerden biri oldu.
Bu verilerle Türkiye, çay üretiminde kendine yeterli bir ülke konumunu korurken, çay ihracatı ile de küresel çay pazarındaki yerini sağlamlaştırıyor.
